Hoe twee totaal verschillende fabrieken door het slim combineren van (afval)waterstromen tot optimale oplossingen komen. Optimaal voor de participanten Sappi en BASF, maar ook goed voor het milieu. De door Evilim gefaciliteerde samenwerking is onlangs met tien jaar verlengd.

Het principe is eenvoudig. Papierfabrikant Sappi haalt in Maastricht water uit de Maas. Dit wordt gezuiverd om te gebruiken als proceswater in de fabriek. Daarnaast gaat een deel van het gezuiverde water als proceswater naar de drie bedrijven op het terrein van BASF (BASF, DCC en IMEX), ruim een kilometer verder. Het afvalwater van deze bedrijven gaat terug naar de afvalwaterzuivering van Sappi. Met het nitraatrijke afvalwater van DCC zuivert Sappi haar eigen afvalwater, waarna het terugstroomt naar de Maas. De installatie werd ruim tien jaar geleden opgezet door e-Water Group, inmiddels Evilim. Evilim is nog steeds eigenaar van het project en verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud.

Goedkoper en schoner

Wat maakt deze samenwerking zo voordelig ? "Het afvalwater van Sappi zit vol organische stoffen", aldus supervisor utilities Bas Eyck. "Dat zuiveren we op een biologische en natuurlijke manier met miljarden bacterien, die we daarvoor voorzien van zuurstof. Vroeger gebeurde dat onder meer door in het afvalwater pure zuurstof te injecteren, maar dat was duur en gevaarlijk. Ter vervanging gebruiken we nu nitraat (NO3), afkomstig uit het afvalwater van het BASF terrein. De bacterien zetten het nitraat door denitrificatie om in stikstof. De zuurtof wordt verbruikt voor het verwerken van de organische stoffen. Zo worden zowel het nitraat als de organische stoffen op een milieuvriendelijke manier afgebroken, zonder inzet van pure zuurstof. Een teveel aan nitraat verwerken we in een zogenaamde SBR reactor. Om hierin het juiste evenwicht te behouden, voegen we suikerwater toe van bijvoorbeeld snoepfabrieken. Het water dat na de zuivering terugstroomt in de Maas is schoner dan het Maaswater, dat aan het begin werd ingenomen.

Milieuvoordeel

BASF deed en doet deels om andere redenen mee aan dit project van Evilim, vertelt manager Evironment and Health Bert Kuijpers. "Dit project is gestart door CIBA Specialty Chemicals, dat pigmenten maakte en is overgenomen door BASF. CIBA onttrok het proceswater aan het grondwater, maar werd nadrukkelijk verzocht naar andere bronnen te zoeken om verdroging van het milieu te voorkomen. Ook dreigde er een belasting te komen op het gebruik van grondwater. Het bij Sappi gezuiverde Maaswater was een goed en toendertijd goedkoper alternatief. Daarnaast hoeft BASF/DCC door de samenwerking geen dure afvalwaterzuivering te bouwen. Het afvalwater werd hier voorheen geloosd op de Zuid-Willemsvaart. In Rotterdam gebruikt men deze vaart als drinkwaterbron. Nitraat is dan een belemmerende factor.

Eyck en Kuijpers concluderen dat hun samenwerking via Evilim goed is voor Sappi, BASF en het milieu. "dat is dus een win-win-win-situatie, en een voorbeeld dat navolging verdient bij andere bedrijven".